BEYİN YİYEN CEMAAT: SÜLEYMANCILAR
Süleymancılar'ın gizli olmayan yapısında 3 farklı sınıf vardır:
1)Hocalar 2)Talebeler 3)İhvanlar
HOCALAR
Talebeler yaklaşık olarak 4 yıl çeşitli kitap ve dersleri okurlar. Sonra 1 yıl da tekâmül okuyup icazet alırlar. İcazet, yapılan bir törende cemaatin lideri A. Ahmet Denizolgun tarafından verilir. İcazet alan hoca olur.
Kursta(yurt) dâimi hizmet eden(hocalık yapan) bekar hocalar kursta yer, içer, barınır ve 450-500 TL hediye (maaş) alırlar. Evli olanların kira giderleri karşılanır 1200 TL civarında hediye verilir; kira giderleri ile beraber toplamda aldıkları 2000 TL civarındadır.
Bekar hocalar evlenebilmek için idarecisinden izin alırlar. İzinsiz evlenmek kesinlikle yasaktır. Sadece evlilik konusunda değil her konuda izin almak cemaatte çok önemlidir. İzinsiz hareket etmek çok büyük bir suç kabul edilir. Evlenebilmek için idarecisinden izin isteyen hocaya idarecisi bazı şartlar koşabilir. Genel olarak evlenebilmek için askerliğini yapmak,25 yaşını doldurmak gerekir. Evlilik çok önemlidir çünkü hoca efendinin evlendiği kişi onu cemaatten uzaklaştırabilir. Bu konuda “iki şey hocaya kıç attırır: askerlik ve evlenmek.” denilir. İdareci bekar hocaya evlenme izni vermezse bekar hoca evlenebilmek için izin verilmesini bekler.
Bekar hocanın evleneceği kişinin diğer cemaatlerden olmamasına dikkat edilir, çünkü hoca evlendiği zaman eşinin cemaatine transfer olabilir. Zaten diğer cemaatler sevilmez, istenmez. Bekar hocanın evleneceği kişiyi hoca kendisi seçebilir, hocanın ailesi seçebilir/bulabilir. Ancak bekar hocalar cemaate yakın olan zengin ailelerin çocuklarıyla da evlendirilmeye çalışılır. Böylece zengin aileler cemaate daha çok bağlanır, para kaynağı elde edilir.
Hocaların izinsiz markete gitmelerine bile hoş bakılmaz. Her şey izinle yapılır. Bir hocanın yıllık izni yaklaşık olarak 10 gündür. Bu izni de tek seferde kullandırtmazlar. Ancak düğün,ölüm gibi özel durumlarda birkaç günlük izin verilebilir.
Her yurdun bir idarecisi -yurt/kurs mesulü vardır. Yurt mesulünü merkez belirler. Yurttaki diğer hocalar bu idareciye tam olarak itaat etmek zorundadır. Cemaatte itaat çok önemli bir yere sahiptir. “Bizim yolumuz itaat yoludur.” denilir.
Yurt idarecisinin üzerinde mıntıka mesulü vardır. Mıntıka mesulü birbirine yakın olan bir kaç yurttan sorumludur. Örneğin Vefa, Şehzadebaşı, Edirnekapı, Sultanahmet yurtlarının mıntıka mesulü Vefa yurdunun idarecisidir, vefa merkez kurstur.
Yurt idarecisinin ve mıntıka mesulünün üzerinde bölge idarecisi vardır. Birkaç vilayetten bölgeler oluşur. Örneğin Giresun-Gümüşhane-Trabzon illeri bir bölgedir ve Trabzon bölgesini oluşturur.
Cemaatte geçerli olan kural, kanun, yasa, tüzük vs. yoktur İşler tamamen idarecilerin ve merkezin talimatları ve insiyatifi ile yürütülür. Ancak bu durum son yıllarda değişmeye başlamıştır. Çeşitli komisyonlar kurulmuş ve bu komisyonların verdiği kararlar uygulanmaya başlamış, öğrenci kayıtlarında merkezi sisteme geçilmiş, cemaat resmileşmeye başlamış, teşkilatlanmaya önem verilmiştir.
Doğrudan merkeze bağlı olan eğitim komisyonu, dahili ders komisyonu, muhasebe komisyonu gibi komisyonlar kurulmuştur. Komisyonlar yurt ve mıntıka idarecilerinin üzerinde yetkiye sahiptir ve komisyonların aldıkları kararlar cemaat merkezinde onaylandıktan sonra uygulanırlar.
Yurtlarda her hocanın özel bir görevi vardır. Bütün hocalar dini derslere girerler bununla beraber muhasebe, yazı işleri, resmi işler, bilgilerin merkeze gönderilmesi vs konularında iş taksimi yapılmıştır. Yurttaki hocalar sırayla nöbetçi olurlar. Nöbetçi hoca talebeleri sabah namazına kaldırır, yurda giriş çıkışları kontrol eder, izin varsa yurttan ayrılmaz gelen misafirlerle ilgilenir vs.
Yurttaki programları hocalar yürütür. Talebelerin içerisinden seçilen bir kurs başkanı vardır ve başkan yarı hoca gibidir, programların uygulanmasında hocalara yardım eder. Talebeler hocalara abi derler.
Önceki yıllarda okul hayatında başarısız olan, eğitimini yarım bırakan, ilkokul veya lise mezunu olan hocalar varken bu durum son yıllarda değişmiştir. Artık üniversite mezunu mühendis, mimar, doktor, hukukçu hocaları da görmek mümkündür. Bu son yıllarda cemaatte meydana gelen zihniyet değişiminin bir sonucudur.
TALEBELER
İki tip talebe vardır. İlki okula gitmeyen, kolay kolay güneş yüzü göremeyen, işi gücü yurtta sabahtan akşama kadar derse girmek, kendisine verilen işleri yapmak olan dâimi grup talebeleridir. Bunlar genellikle ilkokul veya lise mezunu maddi durumları pek de iyi olmayan çocuklar/gençlerdir. Ayrıca önceki yıllarda okula gitmeye pek hoş bakılmadığından cemaate yakın aileler çocuklarını okutmayıp kurs hocası yapmışlardır. Dâimi grup talebeleri garantili hoca adaylarıdır. Kendilerine söylenen, öğretilen ne varsa hayatlarındaki gerçek onlardır.
Diğeri ise eğitimine devam eden; ilkokul, lise, üniversite okuyup aynı zamanda yurtta derse giren, yurttaki programlara katılan talebelerdir. Genellikle akşamları saat 6’da 1 saat 45 dakika süren dini derse katılım zorunludur. Hafta sonları cumartesi günü öğleye kadar ders olur, sonra Pazar günüyle beraber 1,5 günlük izin başlar. Bu izin çarşı izni gibidir, özelliği dini dersin olmamasıdır. Bu izinde il dışına, küçük yerlerde ilçe, kasaba, köy dışına çıkılamaz. Memleketi uzak olanlar evine gidemezler, sadece evi okuduğu şehirde olanlar ailesinin yanına gidebilirler. Yani yurt bir barınma yeri değil, cemaatin eğitim verdiği yerdir. Evi kaldığı yurtla aynı sokakta olup da yurtta kalan talebeler vardır ve pek bi sevilirler. Ailesi uzakta olan talebeler için aylık izin vardır. Cuma günü yurttan çıkılır ve Pazar günü yurda dönülür. Yaz tatilinde ise iki haftalık bir izin vardır; bu izin son yıllarda bir aya kadar uzatılmıştır. Bayram günleri bir haftayı geçmeyen birkaç günlük izinler olur. Kurban bayramının ilk günü yurtta geçirilir, sonra ev izni verilir. Kurban bayramında her yurtta kurbanlar kesilir, bunu hocalar, talebeler, ihvanlar yapar. Genellikle bayram öncesinde iş taksimatı yapılır. Kesilen kurban sayısı bazen yüzlerle ifade edilebilir, bunun için talebe ilk gün izne gidemez. Yarıyıl tatilinde ise 5-10 günlük izin vardır. Tüm bu izinlerden vaktinde dönmeyenler yurttan atılmakla tehdit edilirler ve genelde yurttan atılırlar. İzin çok kısıtlıdır ve “ilim öğrenmenin şartı gurbettir.” denilir. Diğer resmi tatillerde ve bayramlarda izin yoktur ve gün boyu derse girilir.
Çoğu talebe aylarca ailesinden uzak kalır. Ben 10 ayda bir yazın gider aileme yardım ederdim. Talebenin kursun dışındaki yaşantısı elden geldiğince kısıtlanır.
İHVANLAR
İhvanlar, yurda gidip gelen, Çarşamba ve Perşembe günleri yapılan hatm-i nakşi ve hatm-i kâdirilere katılan vatandaşlardır. Her ihvanın bağlı olduğu yurt farklıdır ve herkes yalnızca kendi yurduna gider başka bir yurda gitmez. İhvanlar zengin, fakir, eğitimli, eğitimsiz, devlet memuru, tüccar, esnaf toplumun her kesiminden insanlardır. Kimi talebelik yapmış ama hoca olmadan yurttan ayrılmış kimi 50 yaşından sonra cemaatle tanışmıştır. Yani bazı ihvanlar cemaat hakkında çok şey bilirken bazıları çok az şey bilir ve amacı yurda gidip zikir yapmaktır. İhvanlar için Çarşamba ve Perşembe günleri sohbet yapılır, bazen buna talebeler de katılır.
Cemaatin gelirlerinin büyük bir kısmını ihvanlar sağlar. Fitresini, zekatını, kurbanını genellikle yurda bağışlarlar. Pek çoğu çocuğunu yurda vermiştir. Mesela benim babam da ihvan. Hocalar ve talebeler gibi cemaatin tam içerisinde değildirler, normal bir yaşamları vardır ancak cemaat için önemleri çok büyüktür.
